Categorie: Kunst

Bovenstaande silhouet tekeningen komen uit een antiquarisch boek, een Duitse biografie uit 1910 over Charlotte von Stein. Zij leefde van 1742 tot 1827 en was als adellijke dame verbonden aan het toenmalige hertogelijk hof in Weimar. Haar roem in de literatuurgeschiedenis dankt zij aan haar vriendschap met Johann Wolfgang von Goethe op wie zij, zelf toneelschrijfster, veel invloed heeft gehad.
Voordat de fotografie werd uitgevonden, waren afbeeldingen en profil (naast tekeningen en schilderijen) een effectieve manier om mensen herkenbaar in beeld te brengen. Zoals de fraaie voorbeelden hierboven laten zien. Bovendien geven ze een mooi beeld van het tijdverdrijf in adellijke kringen uit die tijd,

De novelle ‘Clementine’ van de Vlaamse schrijver Ernest Claes verscheen ruim 80 jaar geleden bij de Wereldbibliotheek-Vereeniging Amsterdam. Het blijkt nog steeds een kostelijk verhaal te zijn over kleinburgerlijke hebzucht en hypocrisie. Met Clementine als centrale persoon, die haar leven lang aast op het bezit van enkele dorpsnotabelen bij wie ze als dienstmaagd werkt, om uiteindelijk bedrogen uit te komen. De geestige en scherpzinnige psychologische typering van de diverse karakters geeft de inhoud van het boekje iets tijdloos actueels.
Even kostelijk en geestig als het verhaal zelf, vind ik de houtsneden van Henri van Straten (1892-1944) waarmee de tekst geïllustreerd is. Hierboven heb ik ze in een fotocollage samengevoegd. De kunstenaar geldt als de meest virtuoze en geraffineerde onder de Vlaamse houtsnijders uit de vorige eeuw. (Zie het lemma over hem op Wikipedia.)