Wat maakt een tekst tot een (geslaagd) gedicht?

Als lezer en schrijver van gedichten heb ik een brede smaak. Vrije verzen zijn mij even lief als vaste versvormen en ze mogen evengoed humoristisch zijn als vol bittere ernst. Belangrijk vind ik vooral dat vorm en inhoud met elkaar kloppen.

Wat inhoud aangaat, vind ik het essentieel dat een gedicht meer is dan een beschrijving van waarnemingen of gevoelens. In een gedicht vindt als het goed is een verdichting van de werkelijkheid plaats, eventueel zelfs een bewuste verdraaiing. ‘Dichters liegen de waarheid’ is een gevleugelde uitspraak van Anton van Duinkerken. Dichter Ellen Deckwitz raadt beginnende dichters aan erop los te liegen. Enkele jaren geleden las ze in Almelo een ontroerend rouwgedicht over haar vader voor, terwijl haar beide ouders gezond en wel in de zaal zaten…

De woorden en beelden die de dichter hanteert dienen vooral te suggereren wat hij wil zeggen en de lezer ruimte te bieden om zelf de betekenislagen in de tekst te ontdekken. ‘Lees maar, er staat niet wat er staat’, om een andere dichter te citeren (M. Nijhoff.) Het is niet genoeg om op te schrijven dat je verdrietig bent. Het is de kunst zo te schrijven dat de lezer verdriet ervaart. Zo schreef ik ooit een gedicht over eenzaamheid zonder het woord zelf te noemen. (Tik ‘Een zondag’ in in het zoekvenster.)